Πακέτο νέων μέτρων ζητεί η Κομισιόν για ελλείμματα - χρέος

Η επικύρωση των επτά συστάσεων του άτυπου συμβουλίου υπουργών Οικονομίας της Πράγας αναμένεται σήμερα από το συμβούλιο των υπουργών, επισημοποιώντας την έναρξη της διαδικασίας δημοσιονομικής προσαρμογής, εκτός από την Ελλάδα, και για την Ιρλανδία, τη Γαλλία και την Ισπανία.

Την αντίστροφη μέτρηση για την υιοθέτηση του δεύτερου πακέτου δημοσιονομικής προσαρμογής θα σημάνει η επισημοποίηση του κειμένου των συστάσεων της Commission προς τη χώρα μας, η οποία θα υιοθετείται και επίσημα από το Συμβούλιο Υπουργών οικονομίας της Ε.Ε.

Ανεπίσημα το κείμενο υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας κατά το άτυπο ECOFIN της Πράγας. Η σημερινή επικύρωση, αν και τυπικής σημασίας, έρχεται λίγες ημέρες πριν από τις εαρινές προβλέψεις της Commission, η οποία αναμένεται να αναθεωρήσει προς το χειρότερο τις προβλέψεις για τη χώρα μας, και πέντε μέρες μετά τις προβλέψεις του ΔΝΤ σύμφωνα με τις οποίες η Ελλάδα θα βρίσκεται σε ύφεση τόσο το 2009 όσο και το 2010.

Νέος σχεδιασμός

Μετά τις προβλέψεις του ΔΝΤ, που θέλουν για την Ελλάδα το 2010 μια χρονιά χειρότερη από το 2009, τη στιγμή που για τη διετία η οικονομία της χώρας μας θα είναι σε ύφεση με μεταβολή -0,2% του ΑΕΠ το 2009 και -0,6% του ΑΕΠ το 2010, το Οικονομικό Επιτελείο ετοιμάζεται για τις επόμενες απαισιόδοξες προβλέψεις. Η Commission, στις εαρινές της προβλέψεις, οι οποίες θα δοθούν στη δημοσιότητα την ερχόμενη Δευτέρα, όσο και ο ΟΟΣΑ, τις επόμενες ημέρες, αναμένεται να προβλέπει επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητα για τη διετία 2009 -2010.

Την ίδια ώρα, η Ελλάδα, στην αποτύπωση των δημοσιονομικών της προοπτικών (EDP), που έστειλε στα κοινοτικά όργανα στις 31 Μαρτίου και τα οποία περιελήφθησαν στα στοιχεία της Eurostat που δημοσιοποιήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, δείχνει να παραδέχεται ένα πρόβλημα σημαντικής υστέρησης των δαπανών, λόγω της κρίσης.

Συγκεκριμένα, στα στοιχεία του 2009, προβλέπει πλέον επισήμως η ελληνική κυβέρνηση ότι το δημόσιο χρέος αναμένεται να φτάσει στο 99,6% του ΑΕΠ (251,2 δισ. ευρώ) για το 2009, έναντι χρέους στα 96,3% που προβλεπόταν στο ΠΣΑ του Ιανουαρίου και 97,6% του ΑΕΠ (237,1 δισ. ευρώ) το 2008. Η υστέρηση όμως των εσόδων δεν φαίνεται τόσο από το ύψος του χρέους, αλλά από τη βασική αιτία της αναθεώρησης προς τα πάνω της πρόβλεψης για το συγκεκριμένο μέγεθος σε ένα διάστημα μικρότερο των δύο μηνών.

Με αυτά τα δεδομένα, το τμήμα μακροοικονομικής ανάλυσης του υπουργείου Οικονομίας, εκτός από το σενάριο για ανάπτυξη στο 1,1% του ΑΕΠ, το οποίο θα ισχύσει επίσημα μέχρι και το Ιούνιο, οπότε θα γίνει η ενδιάμεση αναθεώρηση των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, που έχουν ήδη δρομολογηθεί, έχει έτοιμο και ένα δεύτερο σαφώς πιο απαισιόδοξο σενάριο.

Με βάση αυτό, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να είναι οριακά αρνητικός, με αυτονόητη βέβαια επίπτωση στα δημοσιονομικά στοιχεία της χώρας τόσο για φέτος όσο και το 2010.

Μάλιστα, πληροφορίες θέλουν την επαλήθευση του σεναρίου της ύφεσης για την ελληνική οικονομία να συνοδεύεται και από μια διαπραγμάτευση με την Commission για το χρόνο μείωσης του ελλείμματος κάτω από 3% του ΑΕΠ. Τούτο, διότι, όπως είναι φυσικό, αν μια οικονομία σε ύφεση λάβει επώδυνα μέτρα, με στόχο την επιτάχυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής, τότε το αποτέλεσμα, αν δεν είναι αντίθετο, θα είναι τουλάχιστον μηδενικό.

Μέτρα σε δύο κατευθύνσεις

Με δεδομένη την τεράστια ρευστότητα για τις δημοσιονομικές προοπτικές της οικονομίας, το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται δύο πακέτα μέτρων με δύο διαφορετικές κατευθύνσεις.

Η πρώτη αφορά στη συγκράτηση της οικονομικής δραστηριότητας σε θετικό έδαφος. Μετά την υιοθέτηση της μείωσης των τελών ταξινόμησης των οχημάτων, μέτρο που προς στιγμήν δείχνει να αποδίδει, τώρα η μέριμνα του οικονομικού επιτελείου στρέφεται στο χώρο της οικοδομής, όπου απασχολούνται περίπου 400.000 άτομα. Στην κατεύθυνση αυτή εξετάζεται:

Η αύξηση της έκπτωσης τόκων 1ης κατοικίας από το 20% που είναι σήμερα στο 50%.

Η μείωση του κόστους έκδοσης των οικοδομικών αδειών για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Η μείωση του φόρου μεταβίβασης (9%-11% σήμερα), ο οποίος μπορεί από την 1.1.2006, που επιβλήθηκε ο ΦΠΑ να έχει καταργηθεί για την πρώτη κατοικία έως 200 τ.μ. και να έχει αντικατασταθεί από το φόρο υπεραξίας, πλην όμως ισχύει για όλα τα παλαιά ακίνητα που αφορούν δεύτερη κατοικία αλλά και για τα επαγγελματικά ακίνητα και, τέλος, η στήριξη της δανειοδότησης του κλάδου των κατασκευών και των δορυφορικών δραστηριοτήτων, με στόχο να μην υπάρξουν απώλειες θέσεων εργασίας.

Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκονται οι ενισχύσεις για την διατήρηση των θέσεων εργασίας σε τουρισμό και κατασκευές από το υπουργείο Απασχόλησης.

Η δεύτερη: Εκτός όμως από τα μέτρα για την τόνωση οικονομικής δραστηριότητας, το υπουργείο Οικονομίας επεξεργάζεται και μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος, με την αύξηση των εσόδων και τη μείωση των δαπανών.

Για την τόνωση των φορολογικών εσόδων, εξετάζεται η αύξηση των ειδικών φόρων (καύσιμα, ποτά, τσιγάρα), η αυτοματοποίηση της σύλληψης της φοροδιαφυγής με κώδικα «τεκμηρίων διαβίωσης», μικρές μεταβολές στη φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων, αυξήσεις τελών κυκλοφορίας και βελτίωση των αποτελεσμάτων περαίωσης και είσπραξης βεβαιωμένων χρεών, και «τακτοποίηση» των ημιυπαίθριων χώρων και των παλαιών καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου. Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες, εξετάζεται κυρίως το «πάγωμα» των μισθών του Δημοσίου και το 2010, με προοπτική και για το 2011.

Οι απαιτήσεις της Κομισιόν

Το κείμενο, που θα υιοθετηθεί, θα ζητεί και επίσημα από την Ελλάδα:

1. Μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέχρι και το τέλος του επόμενου χρόνου.

2. Περιορισμό του ελλείμματος με αξιόπιστο και διατηρήσιμο τρόπο δηλαδή με λήψη μόνιμων και διαρθρωτικών μέτρων.

3. Επιτάχυνση της μείωσης του δημόσιου χρέους, ώστε να προσεγγίσει το ταχύτερο δυνατόν το 60% του ΑΕΠ.

4. Βελτίωση της ποιότητας των οικονομικών στοιχείων σε ό,τι αφορά τη συγκέντρωση και παρουσίασή τους προς τις κοινοτικές αρχές.

5. Λήψη μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι και την 27η Οκτωβρίου του 2009.

6. Προώθηση μιας ενδιάμεσης αξιολόγησης τον μέτρων που έχουν ήδη δρομολογηθεί μέσα στον Ιούνιο.

7. Συνέχιση της μεταρρύθμισης του συστήματος συντάξεων, αλλά και του συστήματος υγείας, με στόχο τη μείωση των δαπανών που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού και αυξάνουν το δημόσιο χρέος.