Μέτρα Σουφλιά για την αντιμετώπιση της ρύπανσης- Πράσινος δακτύλιος από το 2011 και κίνητρα για απόσυρση παλαιών ΙΧ

Πράσινος δακτύλιος με απαγόρευση της κυκλοφορίας των παλαιών «βρώμικων» αυτοκίνητων από το κέντρο της Αθήνας, αύξηση των τελών κυκλοφορίας για τους ιδιοκτήτες τους και κίνητρα για την απόσυρσή τους περιλαμβάνονται στα μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την οδική κυκλοφορία.

Ο πράσινος δακτύλιος θα εφαρμοσθεί στα όρια του υφιστάμενου δακτυλίου από 1ης Σεπτεμβρίου του 2011. Σε επόμενη φάση, όταν θα έχει προχωρήσει σημαντικά η ανανέωση του στόλου των οχημάτων, που σήμερα μολύνουν την ατμόσφαιρα με τα υψηλά επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που παράγουν οι κινητήρες τους, μπορεί να εξετασθεί και η διεύρυνση του δακτυλίου. Τα περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας τίθενται σε ισχύ το 2010. Δηλαδή, τα τέλη κυκλοφορίας για το 2010, που ως γνωστόν καταβάλλονται στο τέλος του 2009, θα υπολογιστούν με τον νέο τρόπο. Ο κ. Σουφλιάς απέκλεισε πάντως το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί και το μέτρο της επιβολής διοδίων για την είσοδο στο κέντρο της Αθήνας.

Η οικονομική αποτίμηση των επιπλέον εσόδων από τα τέλη κυκλοφορίας και της δαπάνης για τα νέα οχήματα έδειξε ότι τα μέτρα αυτά αποτελούν ένα «αυτοχρηματοδοτούμενο» σχέδιο δράσης για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την οδική κυκλοφορία. Συγκεκριμένα, η δαπάνη απόσυρσης και ανανέωσης του στόλου οχημάτων για την περίοδο 2009-2012 είναι 2.301 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα των περιβαλλοντικών τελών κυκλοφορίας και του ΦΠΑ από τις επιπλέον πωλήσεις οχημάτων είναι 1.701,1 ευρώ. Η διαφορά των 600,28 εκατ. ευρώ υπερκαλύπτεται από τα αυξημένα τέλη ταξινόμησης λόγω της επιπρόσθετης ζήτησης, που αναμένεται ότι θα παρουσιαστεί στην αγορά οχημάτων, από την εφαρμογή των μέτρων.

Ο κ. Σουφλιάς είπε ότι μέσα στο 2009 υπολογίζεται να αποσυρθούν 50.000 οχήματα, 250.000 για το 2010, 230.000 για το 2011 και 200.000 για το 2012. Επιπλέον ανέφερε ότι ως το 2015 υπολογίζεται ότι η μείωση όλων των ρύπων σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση θα κυμαίνεται περί το 50%-60%.

Α λλάζει ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας, που σήμερα γίνεται μόνο με βάση τον κυβισμό του κινητήρα. Με τον νέο τρόπο η κλιμάκωση της χρέωσης των νέων τελών κυκλοφορίας βασίζεται και στον κυβισμό αλλά και στην περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα των οχημάτων.

Τα περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας θα ισχύουν για όλες τις κατηγορίες οχημάτων (ΙΧ, δίκυκλα, φορτηγά κτλ.). Σημειώνεται ότι η προμήθεια του σήματος των «περιβαλλοντικών» πλέον τελών κυκλοφορίας θα πραγματοποιείται- όπως και σήμερα- στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους από πιστοποιημένα σημεία συναλλαγής (π.χ. τράπεζες) με απαραίτητη προϋπόθεση την προσκόμιση της κάρτας ελέγχου καυσαερίων του οχήματος.

Τα καθαρά ΙΧ θα έχουν μείωση τελών, ενώ στα πιο ρυπογόνα θα αυξηθούν από 50 ως 150 ευρώ.

Τα αυτοκίνητα που έχουν άδεια κυκλοφορίας μετά την 1.1.2005 εντάσσονται στην κατηγορία Α και θα πληρώνουν 18 ευρώ λιγότερα σε σχέση με τα σημερινά τέλη.

Τα αυτοκίνητα κατηγορίας Β, με άδεια κυκλοφορίας από 1.1.2000 ως 1.1.2004, θα πληρώνουν 50 ευρώ περισσότερα, τα δε ΙΧ Γ κατηγορίας, δηλαδή εκείνα που κυκλοφόρησαν από 1.1.1996 ως 31.12.1999, θα πληρώνουν 100 ευρώ επιπλέον, ενώ εκείνα της κατηγορίας Δ, με άδεια κυκλοφορίας ως τις 31.12.1995, θα πληρώνουν 150 ευρώ περισσότερα.

Το 2010 θα ισχύσουν τα νέα τέλη και αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες θα τα πληρώσουν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Τα τέλη κυκλοφορίας για τα υβριδικά οχήματα κάτω των 1.929 κ.εκ. παραμένουν μηδενικά, ενώ για εκείνα από 1.929 κ.εκ. και άνω ισχύει το ήμισυ των τελών.

O σον αφορά την περιβαλλοντική αποτίμηση με την εφαρμογή του μέτρου ανανέωσης του στόλου, εκτιμάται ότι θα υπάρξει περίπου 25% μείωση των εκπομπών οξειδίων του αζώτου και σωματιδίων και 35% μείωση των εκπομπών μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογονανθράκων. Από την εφαρμογή του «πράσινου» δακτυλίου προκύπτουν άμεσα σημαντικές μειώσεις εκπομπών αερίων ρύπων. Ενδεικτικά, οι αναμενόμενες μειώσεις για μια τυπική ημέρα ανέρχονται σε 60% ως προς τις εκπομπές CΟ, 68% στις εκπομπές ΝΜVΟC, 47% στις εκπομπές ΝΟx και 61% στις εκπομπές ΡΜ10.

Οι προαναφερόμενες μειώσεις αφορούν την περιοχή εντός των ορίων του δακτυλίου. Οι αντίστοιχες μειώσεις στο σύνολο του λεκανοπεδίου Αττικής αναμένονται μικρότερες, δεδομένου ότι η εφαρμογή του «πράσινου» δακτυλίου θα οδηγήσει σε αύξηση των οχηματοχιλιομέτρων εκτός των ορίων εφαρμογής του.

Από τις ως τώρα μελέτες προκύπτει ότι για τις εκπομπές σωματιδίων και οξειδίων του αζώτου κρίσιμη παράμετρος είναι οι εκπομπές των βαρέων οχημάτων. Οσον αφορά τις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα, των υδρογονανθράκων και δευτερευόντως των οξειδίων του αζώτου, σημαντικότερη είναι η συνεισφορά των επιβατικών οχημάτων.

Μ ε την εφαρμογή των μέτρων ανανέωσης του στόλου για τα επιβατικά οχήματα και τα ελαφρά και βαρέα φορτηγά, γενικά, οι εκπομπές θα παρουσιάσουν σημαντική τάση μείωσης, η οποία οφείλεται αποκλειστικά στην είσοδο στην κυκλοφορία οχημάτων νέας τεχνολογίας. Οι μειώσεις όλων των ρύπων είναι σημαντικές και αναμένεται να οδηγήσουν σε μειώσεις των αντιστοίχων επιπέδων ρύπανσης, ιδιαίτερα των ρύπων εκείνων στους οποίους συνεισφέρει σημαντικά η κυκλοφορία. Τα αποτελέσματα των υπολογισμών για το 2012 με και χωρίς τη λήψη μέτρων καταδεικνύει την αναγκαιότητα του προγράμματος ανανέωσης του στόλου, αφού οδηγεί σε:

Περίπου 25% μείωση των εκπομπών οξειδίων του αζώτου και σωματιδίων.

Περίπου 35% μείωση των εκπομπών μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογονανθράκων.

Συμπληρωματικά με τους προαναφερθέντες υπολογισμούς υπολογίστηκαν οι αναμενόμενες εκπομπές μετά το πέρας του προγράμματος απόσυρσης των παλαιάς τεχνολογίας οχημάτων, θεωρώντας ότι αυτό θα ολοκληρωθεί το έτος 2015. Στην περίπτωση αυτή οι μειώσεις σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση είναι θεαματικές και κυμαίνονται περί το 50%-60% για όλους τους ρύπους. Στην οικονομική αποτίμηση εκτιμήθηκαν τα κόστη ανανέωσης του στόλου των οχημάτων (απόσυρση) και τα έσοδα από τα επιπρόσθετα περιβαλλοντικά τέλη, ανά έτος για τα επόμενα έτη. Επιπλέον, εκτιμήθηκαν και τα επιπλέον έσοδα από τα τέλη ταξινόμησης λόγω των επιπρόσθετων, λόγω απόσυρσης, πωλήσεων, καθώς και τα έσοδα από τον αντίστοιχο επιπλέον ΦΠΑ. Τα συνολικά προαναφερόμενα έσοδα υπερκαλύπτουν το κόστος της ανανέωσης του στόλου των οχημάτων